Tỏi không chỉ là loại gia vị thiết yếu trong nhà bếp, giúp làm tăng hương vị cho món ăn mà còn có nhiều tác dụng trong việc phòng, điều trị bệnh tim mạch, ung thư, nhiễm trùng, xương khớp.
I. Đặc điểm công hiệu của củ tỏi
Trong tỏi sống có rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi. Theo nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trung bình cứ 100g tỏi sống sẽ có chứa 6,36g protein, khoảng 33g carbohydrates và 150g calo. Bên cạnh đó, trong tỏi cũng có chứa nhiều dưỡng chất thuộc vitamin nhóm B (như B1, B2, B3 và B6). Một số khoáng chất tự nhiên khác cũng có trong tỏi như Fe, Ca, K, Ma, Mg, P,…
Nổi bật trong thành phần của tỏi không thể không nhắc đến là hợp chất hữu cơ sulfur và glycosides. Bên cạnh đó, một hàm lượng rất cao germanium và cả selen cũng rất tốt cho sức khỏe. So với một số loại thảo dược như nhân sâm, trà xanh hay trà đỏ thì hàm lượng của germanium trong tỏi sống còn cao hơn rất nhiều.
Tác dụng của tỏi chủ yếu được hình thành từ allicin. Trong các tép tỏi tươi không có chứa các allicin tự do mà chỉ có tiền chất là alliin. Khi các tép tỏi sống được băm nhuyễn thì enzyme ở trong tỏi bị kích hoạt đồng thời cũng sẽ kích thích alliin hình thành nên allicin.
II. Ăn tỏi sống có lợi ít gì?
II.1. Phòng và điều trị cảm cúm
Hợp chất sulfur có trong tỏi có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm cực mạnh. Sử dụng tỏi hằng ngày giúp dự phòng cảm cúm và các bệnh do vi khuẩn, virus gây ra. Việc ăn tỏi sống mỗi ngày giúp giảm 63% nguy cơ bị cảm cúm. Bên cạnh đó, việc ăn tỏi còn giúp rút ngắn 70% thời gian bị cảm, cho phép người bệnh phục hồi sức khỏe nhanh hơn.
II.2. Phòng và hỗ trợ tốt trong quá trình điều trị ung thư
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tỏi là một trong những loại thực phẩm có thể giảm nguy cơ bị mắc ung thư, đặc biệt là bệnh ung thư đường ruột. Tỏi sẽ giúp ức chế quá trình chuyển hóa nitrat thành nitrite ở trong dịch vị. Đồng thời, tỏi cũng sẽ hỗ trợ ngăn cản lại quá trình hình thành nitrosamine để phòng ngừa sự xuất hiện của ung thư dạ dày.
Ngoài ra, tỏi cũng sẽ ngăn chặn được sự xâm hại của các độc tố, các kim loại nặng và những chất có khả năng gây ung thư với cơ thể. Song song với đó, germanium và cả selen có trong tỏi cũng giúp cho cơ thể chống lại sự đột biến tế bào và ngăn ngừa lại sự hình thành của những gốc tự do để hỗ trợ và phòng ngừa bệnh ung thư khá hiệu quả.
Bên cạnh tác dụng phòng ngừa thì tỏi sống cũng được xem là một “loại thuốc” hỗ trợ điều trị ung thư rất hiệu quả. Những hoạt chất có ở trong tỏi có thể kể đến như diallyl disulphide, s-allystein và cả ajoene có khả năng làm chậm lại tốc độ tăng trưởng của các khối u. Đồng thời, chúng cũng sẽ giúp kích thước của khối u có thể giảm đến 50%.
Phải nói rằng, tỏi có công dựng vừa ngăn ngừa vừa giúp hỗ trợ và kiểm soát quá trình phát triển của nhiều loại ung thư ví dụ: ung thư vú, ung thư thực quản hay ung thư đại tràng,…
II.3. Cải thiện chức năng xương khớp
Các chất trong tỏi như vitamin C, vitamin B6, mangan, kẽm cùng các chất chống oxy hóa và enzyme,… có tác dụng tốt trong việc ngăn chặn sự hình thành các mô liên kết và chuyển hóa xương. Đồng thời, chúng nâng cao khả năng hấp thụ canxi của cơ thể, giúp xương chắc khỏe hơn.
Với phụ nữ, việc ăn tỏi sống giúp làm chậm quá trình loãng xương bằng cách tăng cường nội tiết tố estrogen. Đối với những bệnh nhân mắc bệnh về xương khớp, tỏi có tác dụng giảm triệu chứng đau nhức rõ rệt.
II.4. Phòng ngừa các bệnh tim mạch
Tỏi cũng có tác dụng tốt trong việc phòng ngừa các căn bệnh tim mạch. Tỏi sẽ giúp hạ nồng độ các cholesterol xấu đồng thời làm tăng các cholesterol tốt ở trong cơ thể. Từ đó, chúng sẽ giúp loại bỏ được những mảnh xơ vữa đang bám ở trên thành mạch máu. Tác dụng khi ăn tỏi sống đều đặn cũng sẽ làm giảm quá trình lão hóa của động mạch chủ.
Ngoài công dụng giảm mỡ máu thì tỏi sống cũng có thể ức chế được sự tích tụ của các tiểu cầu để phòng ngừa sự hình thành của các huyết khối. Từ đó, tỏi có tác dụng rất tốt trong vấn đề phòng ngừa những bệnh liên quan đến tim mạch.
Những chất dinh dưỡng có trong tỏi sống cũng có thể kiểm soát được huyết áp thông qua việc giảm bớt độ nhớt của máu nhờ các hoạt chất ajoene. Các nhà khoa học cho biết, có khoảng 600 – 1.500mg chiết xuất tỏi sẽ đem đến hiệu quả giảm huyết áp trong vòng 24 tuần. Song song với đó, Polysulfides cùng với các phân tử lưu huỳnh có ở trong tỏi sẽ giúp giãn cơ trơn, kích thích quá trình sản xuất những tế bào nội mạc và làm giãn mạch máu.
II.5. Cường dương
Các nhà khoa học đã phát hiện ra việc ăn tỏi sống mang lại nhiều lợi ích đối với nam giới. Cụ thể:
- Tăng khả năng tình dục ở nam giới, đặc biệt là những quý ông mắc chứng nhược dương hay liệt dương. Theo các nhà khoa học, sự cương cứng cần đến một loại enzymes gọi là nitric oxide synthase. Những hợp chất có trong tỏi giúp sản sinh ra loại men này.
- Ăn 1 – 2 nhánh tỏi/ngày liên tục trong khoảng 2 tháng sẽ giúp tăng số lượng tinh trùng trong tinh dịch.
- Chất Creatinine và Allithiamine được tạo bởi vitamin B1 và Allicin là thành phần chính tham gia vào hoạt động cơ bắp, giúp loại bỏ tình trạng mệt mỏi và nâng cao thể lực cho nam giới.
II.6. Một số tác dụng khác của việc ăn tỏi sống
-
Hỗ trợ một thai kỳ an toàn: Các chất có trong tỏi sống sẽ có tác dụng làm tăng trọng rất tốt với những thai nhi có nguy cơ bị thiếu cân. Đồng thời, tỏi cũng sẽ giúp hạn chế các rủi ro khác như tiền sản giật (có mối liên hệ đối với chứng cao huyết áp).
- Lọc độc tố trong máu: chất allicin trong tỏi giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể, đồng thời tăng cường các tế bào bạch cầu khỏe mạnh. Ngoài ra, allicin còn giúp loại bỏ nicotine, thanh lọc máu và làm sạch hệ hô hấp hữu hiệu.
- Ngăn ngừa bệnh Alzheimer: chất dinh dưỡng có trong tỏi giúp bảo vệ tế bào não chống lại quá trình lão hóa, làm giảm cholesterol, hạ huyết áp. Vì thế, ăn tỏi sống mỗi ngày giúp ngăn ngừa hiệu quả các bệnh về thần kinh liên quan đến tuổi tác như bệnh mất trí nhớ Alzheimer.
- Làm đẹp da: hợp chất hữu cơ allicin trong tỏi có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn và cản trở hoạt động của gốc tự do, giúp phòng ngừa mụn trứng cá và các bệnh ngoài da khác.
III.Lưu ý khi ăn tỏi
- Nên băm nhuyễn tỏi, để trong không khí khoảng 10 – 15 phút mới ăn. Nguyên nhân là vì trong tỏi không có allicin tự do. Chỉ sau khi băm nhuyễn, dưới tác dụng của enzyme thì tỏi mới phóng thích ra allicin. Nếu tỏi chưa băm nhuyễn đem đi nấu thì enzyme sẽ mất tác dụng, không phóng thích ra allicin. Nếu nấu ăn với tỏi băm nhuyễn, hàm lượng allicin được giữ lại là 60%. Vì vậy, nếu muốn thu được hiệu quả bảo vệ thì người dùng nên ăn tỏi băm nhuyễn.
- Có thể ăn tỏi ngâm dấm vì cách sơ chế này vẫn giữ lại được các hoạt chất tốt trong tỏi.
- Sau khi ăn tỏi có thể súc miệng bằng cà phê không đường, uống sữa bò, nước trà xanh hoặc nhai kẹo cao su để loại bỏ mùi hôi.
- Không nên ăn tỏi lúc đói vì tỏi có tính phân hủy và tính kích thích mạnh với niêm mạc dạ dày – ruột. Nếu ăn quá nhiều tỏi một lần hoặc ăn tỏi lúc bụng đói thì sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa, nhất là với người bị viêm loét dạ dày, tá tràng.
- Người có bệnh liên quan tới mắt, thị lực yếu không nên ăn nhiều tỏi vì tỏi có thể kích thích mắt, dễ gây viêm bầu mắt, viêm kết mạc mắt.
- Không nên ăn tỏi sống khi bị tiêu chảy vì allicin trong tỏi sẽ kích thích thành ruột, dẫn tới phù nề, nghẽn mạch máu, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
- Không ăn tỏi cùng các thực phẩm như thịt chó, thịt gà, trứng, cá trắm.
- Người có tiền sử mắc các bệnh về gan không nên ăn tỏi vì tỏi có tính nóng, vị cay, làm nóng gan, lâu dài sẽ gây tổn thương cho gan.
- Người đang sử dụng một số loại thuốc điều trị HIV/AIDS, thuốc chống đông máu,… không nên ăn tỏi vì sẽ gây ra các tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.
- Người thể trạng suy yếu không nên ăn nhiều tỏi vì ăn tỏi quá nhiều làm tiêu tan khí huyết, loãng khí, hao máu, sinh đờm, phát nhiệt.