Cây hương thảo có mùi thơm nhẹ, không chỉ có tác dụng làm gia vị, cây còn có nhiều tác dụng trong hỗ trợ và điều trị bệnh lý.
1.Đặc điểm cây hương thảo
Cây hương thảo có tên khoa học Rosmarinus officinalis L., thuộc họ bạc hà Lamiaceae cùng với nhiều loại thảo mộc khác cỏ xạ hương, húng quế, kinh giới,…
Cây hương thảo có thân nhỏ, cây cao khoảng 1-2m, mọc thành bụi. Lá cây hương thảo nhiều, hẹp có màu xanh thẫm và mùi hương rất thơm. Mặc dù cây hương thảo có nguồn gốc từ Địa Trung Hải nhưng hiện nay loại cây này được trồng ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là những nơi có khí hậu khô ráo, mát mẻ. Ở Việt Nam, cây hương thảo được trồng nhiều ở miền Trung và miền Nam. Khí hậu miền Bắc vẫn có thể trồng được cây hương thảo tuy nhiên cây sẽ không phát triển mạnh bởi mùa Đông miền Bắc khá lạnh.
Cây có thể trồng bằng hạt hoặc ươm mầm từ lá cây hương thảo. Cây hương thảo có thể thu hoạch theo hai cách là cắt ngọn sấy khô lấy lá đối với quy mô lớn hoặc cắt tỉa ngọn, lá ở quy mô nhỏ.
2.Công dụng đối với sức khỏe của cây hương thảo
Gia vị, hương liệu
Mùi hương nhẹ nhàng của lá cây hương thảo có tác dụng giúp giảm căng thẳng, stress. Vì vậy chúng được coi là một loại hương liệu giúp cân bằng tâm trạng, giảm cơn buồn ngủ, thanh lọc tâm trí. Rất nhiều liệu pháp điều trị về tâm lý sử dụng tinh dầu hoa anh thảo để kích thích và giải tỏa cho người bệnh. Cây hương thảo còn là một loại gia vị “ thần kỳ” khi kết hợp với thức ăn. Đây là một trong những loại gia vị không thể thiếu khi chế biến các món ăn Âu. Lá cây hương thảo có tác dụng khử mùi hôi tanh cho các loại thịt, được sử dụng nhiều trong các món nướng, món hầm.
Đặc biệt khi nấu ăn, nếu trên tay có mùi hương khó chịu từ nhiều loại thực phẩm lưu lại, bạn có thể lấy tay vò lá cây hương thảo. Tinh dầu từ lá sẽ giúp bạn khử mùi trên đôi tay của mình.
Cây cảnh, giúp xua đuổi muỗi
Hiện nay, rất nhiều gia đình trồng cây hương thảo trong nhà như một loại cây cảnh. Bên cạnh việc trang trí cho ngôi nhà, cây hương thảo còn có tác dụng đuổi muỗi, côn trùng ra khỏi nhà.
Trà hương thảo có chứa các hợp chất (axit carnosic và axit rosmarinic) có thể giúp giảm lượng đường trong máu bằng cách tạo ra các hiệu ứng giống như insulin và thúc đẩy sự hấp thụ glucose vào các tế bào cơ.
Lá cây hương thảo có tác dụng điều trị và phòng ngừa căn bệnh sa sút trí tuệ hay còn có tên gọi phổ biến là Alzheimer. Ngoài ra cây hương thảo còn giúp cải thiện tốt hơn chức năng nhận thức ở người cao tuổi.
Hương thảo có tác dụng gì: Phòng bệnh ung thư
Ung thư là căn bệnh khiến nhiều người lo lắng bởi tỷ lệ tử vong của căn bệnh này khá cao. Chính vì vậy, bên cạnh việc điều trị thì phòng bệnh ung thư cũng là vấn đề được các tổ chức y tế khuyến cáo đến toàn dân. Có rất nhiều loại thực phẩm, thảo dược hỗ trợ phòng bệnh ung thư hiệu quả, trong đó cây hương thảo. Các nghiên cứu chỉ ra cây hương thảo có tác dụng trong phòng và điều trị ung thư da, ức chế tế bào ung thư phổi…
Hoạt tính chống oxy hóa và kháng viêm trong cây hương thảo phần lớn là do các hợp chất polyphenol như axit rosmarinic và axit carnosic.
Do có khả năng chống oxy hóa nên axit rosmarinic thường được sử dụng như một chất bảo quản tự nhiên để tăng thời hạn sử dụng của các loại thực phẩm dễ hư hỏng.
Các hợp chất trong hương thảo cũng có đặc tính kháng khuẩn, giúp chống lại nhiễm trùng. Nên trong y học cổ truyền, lá hương thảo được sử dụng để chữa lành vết thương.
Ngăn rụng tóc
Rụng tóc là vấn đề gây ra nhiều sự khó chịu cho cả nam và nữ giới, đặc biệt là chị em phụ nữ. Tinh dầu từ cây hương thảo có tác dụng hỗ trợ phục hồi và ngăn rụng tóc qua các thử nghiệm khoa học thực tế. Hơn nữa sử dụng tinh dầu cây hương thảo an toàn, đơn giản và tiết kiệm hơn một số phương pháp điều trị rụng tóc hiện nay.
3.Lưu ý khi dùng
Mặc dù cây hương thảo có nhiều tác dụng hữu ích đối với sức khỏe con người nhưng chúng ta chỉ nên sử dụng lá cây hương thảo với liều lượng thấp. Mặc dù trường hợp này rất hiếm nhưng dùng lá cây hương thảo với số lượng lớn có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như co thắt, hôm mê, nôn mửa hoặc phù phổi…
Bên cạnh đó, lá cây hương thảo có thể tương tác với một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc ức chế men chuyển trong điều trị huyết áp cao, thuốc lợi tiểu… Vì vậy, khi sử dụng lá hương thảo để nấu ăn hay điều trị bệnh lý, bạn nên kiểm tra xem bản thân hay người thân có đang sử dụng những loại thuốc này hay không.
Thai phụ hoặc mẹ đang cho con bú nên hạn chế sử dụng lá hương thảo bởi hiện nay chưa có nghiên cứu chỉ ra độ an toàn của loại cây này đối với thai phụ hay công dụng của chúng khi cho con bú. Lá hương thảo có thể gây viêm da kích ứng nên hãy để cây tránh ra tầm với của trẻ em và thận trọng khi sử dụng.